„Nie można być wolnym, jeśli nie jest się samodzielnym.”

Słowa te pochodzą z książki „Odkrycie dziecka” autorstwa Marii Montessori, włoskiej lekarki i pedagog, która na początku XX wieku stworzyła metodę edukacji, nazwaną jej nazwiskiem.

Zgodnie z zasadami Montessori głównymi zadaniami rodziców, nauczycieli i opiekunów są: baczna obserwacja, zachęcanie dziecka do poznawania świata i wiara w jego możliwości oraz stworzenie odpowiednich warunków (bezpiecznego, uporządkowanego otoczenia i właściwych materiałów) do rozwoju w optymalnym tempie. Ważne, aby pozwolić dziecku na samodzielność, nie wyręczać go w tym, co potrafi samo zrobić, a jeśli jeszcze czegoś nie umie – pokazać mu sposób (ale nie robić czynności za nie). Kolejną istotną kwestią jest danie podopiecznemu możliwości wyboru i podejmowania decyzji. Poczucie samodzielności i sprawczości powoduje, że dziecko wierzy we własne siły i możliwości, lepiej się rozwija oraz chętniej działa.

Metoda Montessori jest coraz bardziej popularna, powstaje wiele szkół i przedszkoli realizujących ten sposób edukacji. Jest ona wykorzystywana także przez wychowawców i nauczycieli w tradycyjnych placówkach.

Zasady Montessori możesz stosować również w Twoim domu, wspierając rozwój i samodzielność Twojego dziecka. Pomocne może być wykorzystanie ikonek, zwłaszcza w przypadku maluchów, które jeszcze nie umieją czytać.
Chcesz wiedzieć, jak nauczyć dziecko samodzielności i ułatwić sobie życie? Poznaj 6 prostych sposobów, które możesz zacząć stosować już dziś.

6 sposobów jak nauczyć dziecko samodzielności, wprowadzając Montessori w Twoim domu

Aby ułatwić dziecku samodzielne ubieranie się, proponuję stosować pionowe składanie ubrań – dzięki temu Twoja pociecha z łatwością wyjmie potrzebną rzecz, nie rozrzucając pozostałych, co z pewnością zaoszczędzi jej niepotrzebnego stresu. A samodzielne wyjmowanie ubrań, to pierwszy krok do samodzielnego ubierania się.

2. Ograniczanie zabawek na wierzchu w pokoju dziecka

Żeby pomóc dziecku w utrzymaniu porządku warto pamiętać o ograniczeniu ilości zabawek, które są na wierzchu. Dodatkowym sposobem jest oznaczenie półek i pudełek z zabawkami za pomocą ikonek. Dzięki temu dziecko może samodzielnie i sprawnie sprzątać, bo każda rzecz ma ustalone miejsce. Stosując Montessori w domu warto pamiętać, że jedną z głównych zasad tej metody jest porządek. Każdy przedmiot, którego dziecko używa, po zakończeniu zabawy/nauki, powinien wrócić na swoje miejsce.

3. Podział obowiązków domowych

Ucząc dziecko samodzielności, warto dzielić się z nim obowiązkami. Można w tym celu przygotować ikonki z ilustracjami poszczególnych czynności, z których każdy z domowników wybiera sobie to, co danego dnia ma wykonać. Ten sposób podziału obowiązków doskonale wpisuje się w stosowanie filozofii Montessori w domu, bowiem nie tylko sprawia, że wszyscy będą pamiętali, co mają zrobić (są przecież ikonki z zadaniami, więc nie ma potrzeby przypominania), ale również daje wybór (nie narzucamy konkretnego zadania, tylko każdy wybiera sam). Dodatkowo może być dobrą zabawą dla całej rodziny.

Przykładowo, jeśli danego dnia dziecko ma trening piłki nożnej – rysunek piłki, jak jest Boże Narodzenie – choinka itd. Maluch czuje się spokojniejszy, kiedy wie jakiego dnia, co się wydarzy i może to samodzielnie sprawdzać. Dodatkowo kalendarze pomagają dzieciom w nauce liczenia i nazywania liczb porządkowych.

Potem możemy wprowadzać kolejne: plan poranka, plan dnia w przedszkolu, plan sprzątania itp. Stosowanie takiego uporządkowania dnia dziecka sprawi, że będzie ono bardziej skore do współpracy i będzie chętniej samodzielnie wykonywało poszczególne czynności, bez konieczności przypominania i pilnowania.

6. Checklisty

Od najmłodszych lat dziecko wykonuje wiele czynności, dlatego aby ułatwić mu samodzielne pilnowanie, np. co ma zabrać ze sobą na trening, czy do przedszkola/szkoły, warto wykorzystać checklisty. Stosujemy ten sam sposób, co w przypadku planów – na checkliście używamy ikonek obrazujących poszczególne elementy danego zadania, np. rysunki przedmiotów, które trzeba spakować do szkolnego plecaka. Dzięki temu dziecko może samodzielnie wszystko zrobić, o niczym nie zapomni, a „odznaczanie” wykonania kolejnej czynności sprawi mu radość.

Ikonki jako pomoc w stosowaniu metod Montessori w Twoim domu

W każdym z opisanych sposobów, jak nauczyć dziecko samodzielności, wykorzystywane są ikonki. Mogą one zawierać samą ilustrację lub dodatkowo podpis, w zależności od tego na jakim etapie rozwoju jest Twoje dziecko.

Takie rysunki możesz wykonać samodzielnie lub skorzystać z gotowych. Zapraszam do pobrania bezpłatnie 20 ikonek przygotowanych przeze mnie, korzystając z poniższego formularza. 

Jeśli zainteresowałam Cię tematem wykorzystania rysunkowych pomocy w wychowaniu i edukacji Twojego dziecka, zachęcam do skorzystania z gotowej bazy ikonek do druku „Rysunkowy świat dziecka, czyli pomoce wizualne wspierające rozwój i samodzielność dzieci”. Jest to zbiór ponad 200 ikonek, które stworzyłam głównie z myślą o rodzicach dzieci w wieku 2-8 lat. Poza opisanymi 6 sposobami na to, jak nauczyć dziecko samodzielności stosując filozofię Montessori w Twoim domu, w bazie znajdziesz dużo więcej rysunków i inspiracji, jak je wykorzystać, między innymi w obszarach: zdrowie, transport, ludzie.

Także pomocne dla Ciebie mogą być moje szkolenia dla rodziców dzieci w wieku 2-8 lat, na których dokładniej omawiałam te sposoby (i pokazywałam jak je wykorzystuję w swoim domu): „Porządki w szafie dziecka”, „Jak zaangażować małe dzieci w obowiązki domowe?”, „Porządek w zabawkach”, „Tworzenie kalendarzy”, „Tworzenie planów z dziećmi w wieku 2-9 lat”.

 Już teraz pobierz bezpłatnie 20 ikonek z tej bazy, które z pewnością pomogą Ci uczyć dziecko samodzielności oraz uprzyjemnią życie Tobie i całej rodzinie.